In januari van dit jaar kreeg de heemkundeverening een aantal boeken geschonken door de familie Goossens uit Belfeld, waarvoor onze dank. Het kleinste boekje uit die schenking blijkt het meest bijzondere te zijn: een zakboekje met een korte levensschets van de H. Leonardus uit 1916 (tweede druk).
Het drukwerkje meet slechts 8 bij 12 cm en omvat 32 bladzijden. Het werd samengesteld door de Belfeldse pastoor J. Hermens. Het was bedoeld om de bedevaartgangers die naar Belfeld kwamen, beter van dienst te zijn. Pastoor Johannes Wilhelmus Hermens werd op 23 juli 1911 als pastoor van Belfeld aangesteld en nog in oktober van hetzelfde jaar wist hij een eerste druk van dit boekje uit te geven. Hoe dat zo snel kon? Simpel, hij was van 1893 tot 1903 werkzaam als kapelaan in Beegden en laat in die plaats nou net al eeuwenlang Leonardus worden aangeroepen tegen de jicht, spierpijn en aangezichtspijnen. In Beegden stelde hij daarom al eerder vrijwel exact hetzelfde boekje samen. Voor de Belfeldse versie hoefde hij alleen de kaft en in hoofdstuk VIII enkele zinnen aan te passen!
In 1842 werd de verering van Sint Leonardus in Belfeld ingevoerd. Uit de gehele regio kwamen bedevaartgangers te voet en later zelfs met speciale treinen naar Belfeld om op en rond 6 november aan de hoogmis en de vespers deel te nemen. Na 1918 verminderde het aantal pelgrims en beperkte de viering zich tot een kerkelijke plechtigheid en een klein 'huiselijk' feest. Na 1965 werd alleen nog melding gemaakt van het feest op 6 november. In de jaren negentig van de 20e eeuw vonden er in het geheel geen devotionele activiteiten meer rond de heilige plaats. Aangezien de parochianen de betekenis van de heilige en zijn vroegere devotie niet meer kenden, heeft het kerkbestuur in de parochiekerk naast het beeld van Leonardus een tekstbord laten plaatsen met uitleg over de heilige en de vroegere bedevaart.
Dit gipsen St. Leonardusbeeld, dat omstreeks 1900 werd verworven om een vermolmd houten beeld (135 cm hoog; staf 145 cm) te vervangen, staat in de rechterzijbeuk van de parochiekerk. Leonardus is gekleed in een mantel in zwart met gouden randjes. De heilige wordt voorgesteld als een monnik met een ketting in zijn rechterhand. In zijn linkerhand houdt hij een goudkleurige staf. Het beeld staat op een vierkante ongeveer 1 meter hoge grijze piëdestal, met een kaarsenbak ervoor.
De kerk bezit verder een botreliek van St. Leonardus, geschonken in 1842 door de eerste pastoor, N.S. Sleurs. De reliek bevindt zich in een ronde theca (ø 2 cm; 'S. Leonardi'), die is geplaatst in een rond zilveren uitneembaar houdertje (ø 6 cm). Dit houdertje bevindt zich op zijn beurt weer in een reliekhouder in de vorm van een monstrans (hoogte 41,5 cm). Deze reliekhouder dateert van ca. 1850 en is van verguld koper en plaatzilver; merken: S in uitgesneden contour en W T B in ovaal. Op de reliekhouder staat onder meer de tekst: 'S. Leonardus'.
De naam van Leonardus is op meerdere manieren aan Belfeld verbonden. Zo werd de Grote Hoeve, in Belfeld beter bekend als 'Patershoof', in 1909 door de paters SVD van Steijl aangekocht en omgedoopt in Sint Leonardushoeve.
Meer lezen over de verering van de Heilige Leonardus?:
- Zie ons jaarboek: N. H. Douben, '"Rimmetiek"-heilige ging zolder op', in: Maas- en Swalmdal 4 (1984) p. 26-30, bewerkt naar een krantenartikel uit 1958.
- Frans Geerlings heeft vrijwel alle informatie over de H. Leonardus in Belfeld verzameld ten behoeve van het Meertens Instituut, te vinden op internet: https://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/65